Χοροί Κιλκίς

Γκέικο: Το Γκέικο ή Γκέκικο είναι από τους χορούς που χορεύονται μόνο από άντρες. Το ξεκίνημα είναι αργό, με ήπιες κινήσεις, συνεχίζεται όμως με πιο γρήγορες και έντονες όπου ο πρωτοχορευτής κάνει φούρλες και καθίσματα. πάρχουν μαρτυρίες (από το χωριό Λουτρός) πως ο χορός Γκέικο αναφερόταν παλαιότερα και σαν "Αρβανίτο Βασί". Είναι αντρικός κυκλικός χορός με λαβή των χεριών από τις παλάμες με λυγισμένους τους αγκώνες. Χορεύεται με μια μελωδία της περιοχής χωρίς να υπάρχει τραγούδι. Ο χορός αποτελείται από 12 βήματα. Το πρώτο μέρος είναι χορός του τύπου Στα Τρία, όπου ο πρωτοσυρτής αυτοσχεδιάζει. Το γρήγορο δεύτερο μέρος είναι του τύπου της τοπικής Γκάιντας όπου ο πρωτοσυρτής αυτοσχεδιάζει κινούμενος μέσα στον χώρο.

Ηλιάδης & Ζήκος 1988Τζιμούλη κ.ά. 1988Μπάμπαλης 1990

Στάνκενα ή Σταματούλα: Μικτός, γυναικείος και αντρικός χορός, που χορεύεται στην περιοχή της Αριδαίας. Κυρίως γαμήλιος χορός που χορεύεται από τους νιόπαντρους και τους συμπεθέρους. Μπροστά χορεύουν οι άνδρες και ακολουθούν οι γυναίκες. Όπως πάρα πολλοί μακεδονικοί χοροί είναι διμερής χορός που αποτελείται από ένα αργό και ένα γρήγορο μέρος. Το αργό αποτελείται από 9 βήματα και η λαβή είναι από τους ώμους. Στο γρήγορο μέρος η λαβή αλλάζει και οι χορευτές πιάνονται από τις παλάμες με τα χέρια τεντωμένα κάτω. Το αργό μέρος χορεύεται με 6 κινήσεις που εκτελούνται σε τρία μουσικά μέτρα, ενώ το γρήγορο μέρος έχει δέκα κινήσεις που εκτελούνται σε τρία μουσικά μέτρα.

(Έδεσσα-Αριδαία-Νάουσα)

Βιβλιογραφία : Πραντσίδης 2004 : 197, Μαγκούτης 1975 : 26, Μαυροβουνιώτης-Μαλκογεώργος-Αργυριάδου 2001 : 303

 Καπανταϊδικο : Τοπική απόδοση του χορού Στάνκινα σε εντεκάσημο ρυθμό με αργή ρυθμική αγωγή στην αρχή και γρήγορη απόδοση τετράμετρου συρτού στη συνέχεια. Από την Άσσηρο Θεσσαλονίκης.